Pays-Bas : Lutte contre l'eau

De strijd tegen het water.

Nederland draagt zijn naam terecht, het is een laag land, waarvan twee/vijfde als er geen dijken waren, bij vloed onder water zou lopen.

De strijd tegen het water begon omstreeks 700. In die jaren werden de eerste dijken aangelegd. Na het jaar 1000 ziet men langs de hele kust, van Zeeland tot Gromingen, de dijkenbouw op gang komen.

Later kwamen de windmolens en konden meren en plassen drooggemaakt worden. In de eerste helft van de 17^de eeuw werden een reeks plaatsen drooggemalen : Beemster, Wormer, Purmer, Schermer.

De techniek ging verder : elektrische, diesel- en stoomgemalen vervingen de molens. Waar 160 molens nodig waren moesten maar drie stoomgemalen in actie zijn !

De vader van het IJsselmeer

Cornelius Lely werkte bij de Zuiderzeevereniging. Sinds jaren liep hij met zijn hoofd vol plannen : hij wilde de Zuiderzee droogmaken om nieuwe polders te scheppen. Drie jaar lang werkte hij bijna dag en nacht aan zijn plannen. Toen ze klaar waren stuurde hij ze naar de regering en... wachtte.

Een jaar later had hij nog geen antwoord en maakte zich klaar om naar Brazilië uit te wijken. Maar in 1890 kreeg hij een telegram waarin de koningin hem tot minister van Waterstaat benoemde.

Slechts in 1918 werd de droom van Cornelius Lely werkelijkheid. Op het ogenblik dat er geen water meer stroomde van de ene tot de andere kant van de afsluitdijk, toen de Zuiderzee ophield te bestaan (1932) en het IJsselmeer geboren werd, dacht iedereen met ontroering aan Lely : hij was op 22 januari 1929 gestorven, zonder het einde van de werken te hebben gezien.

Het maken van polder.

Eerst wordt een dijk om een stuk water gebouwd. Op enkele plaatsen worden gemalen geplaatst. Het droogmalen duurt ongeveer negen maanden. De pas drooggemalen polder is een grote moddervlakte. Dan wordt riet gezaaid want dit gewas bevordert de uitdroging van de grond. De ontginning duurt 10 a 15 jaar. Om de gronden geschikt te maken wordt de polder gedurende de eerste vijf jaar door de staat bebouwd. Hierna is de grond geschikt voor allerlei bestemmingen.

Het deltaplan.

Nederland werd in 1953 door een stormvloed getroffen. Op 31 januari zwiepte een noordwesterstorm het Noordzeewater tot ongekende hoogte op. Op 1^ste februari, in de nacht van zaterdag op zondag, braken de dijken. Die nacht eiste het water 1.835 slachtoffers. Niet minder dan 175.000 hectaren land kwamen onder water te staan en 300.000 mensen verloren die nacht al hun bezittingen.

In antwoord op deze ramp werd er besloten bijna alle zeearmen in de delta van de drie stromen af te dammen en zo  ontstond 'het Deltaplan'.

Dit plan voorzag in het bouwen van dammen die ook een superstorm kunnen weerstaan; een superstorm die men eens in de 10.000 jaar kan verwachten.

Op deze manier zou de kustlijn met ongeveer duizend kilometers verkort worden. Nieuwe technieken werden ontwikkeld voor het werken in snel stromend water.

In 1997 was de uitvoering van het Deltaplan voltooid.

Milieugroepen.

Als een zeearm wordt afgesloten verandert hij in een meer met zoet water. De planten- en dierenwereld verandert ook.

In discussies over milieubehoud kreeg de afsluiting van de Oosterschelde een symboolfunctie. Een compromis werd gevonden : een dam met schuiven werd gebouwd. Die worden alleen gesloten wanneer het waterpeil gevaarlijk hoog wordt. Zo blijft het water zout.

Note : Ne confondez pas

het gemaal = machine à pomper l'eau en lieu et place des moulins d'autrefois

et son homonyme de gemaal = l'époux